Prawo do urlopu wychowawczego przysługuje wszystkim pracownikom, zarówno kobietom jak i mężczyznom bez względu na podstawę nawiązania stosunku pracy, rodzaj umowy o pracę i rodzaj pracodawcy oraz wymiar czasu pracy.
Osoba, która jest pracownikiem od co najmniej sześciu miesięcy może skorzystać z wymiaru urlopu wychowawczego w wysokości trzydziestu sześciu miesięcy do momentu zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko ukończy szósty rok życia. Urlop wychowawczy może być wykorzystywany kilkukrotnie, nie więcej razy jednak niż w pięciu częściach i to pracownik decyduje ile razy z urlopu wychowawczego skorzysta oraz jak długo potrwa każda jego część.
Urlop wychowawczy wynosi trzydzieści sześć miesięcy na dwoje rodziców. Jedno z rodziców nie może wykorzystać całego urlopu wychowawczego. Co najmniej jeden z danych trzydziestu sześciu miesięcy musi wykorzystać drugi z rodziców, pod warunkiem oczywiście, że nie ma ograniczonej lub zawieszonej władzy rodzicielskiej i nie jest pozbawiony władzy rodzicielskiej. Jeden rodzic może wykorzystać cały, trzydziestosześcio miesięczny okres urlopu wychowawczego tylko wtedy, gdy drugi rodzic nie żyje lub drugi z rodziców nie ma władzy rodzicielskiej.
Na urlopie wychowawczym mogą jednocześnie przebywać oboje rodzice, w tym przypadku maksymalny okres urlopu wychowawczego na jedno z nich wynosi osiemnaście miesięcy.
Do sześciomiesięcznego okresu pracy wliczają się również poprzednie okresy zatrudnienia bez względu na długość przerw między okresami zatrudnienia, wymiar czasu pracy oraz tryb rozwiązania stosunku pracy.
Aby uzyskać urlop wychowawczy należy złożyć pisemny wniosek do pracodawcy w terminie co najmniej dwudziestu jeden dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu. Pracownik może jednak zmienić swoje plany dotyczące urlopu wychowawczego i do siedmiu dni przed jego rozpoczęciem, złożyć pracodawcy pisemny wniosek wycofując poprzednie podanie.
Obowiązkiem pracodawcy jest udzielenie urlopu wychowawczego. Z urlopu wychowawczego pracownik może wrócić w każdym momencie, pod warunkiem, że pracodawca wyrazi na to zgodę, a nie musi. Aby wrócić do pracy, należy powiadomić o tym pracodawcę co najmniej trzydzieści dni przed planowanym powrotem.
Korzystający z urlopu wychowawczego pracownik jest chroniony przed rozwiązaniem stosunku pracy. Pracodawca nie może rozwiązać umowy o pracę w terminie dwudziestu jeden dni przed rozpoczęciem urlopu wychowawczego aż do dnia jego zakończenia.
Z urlopu wychowawczego może również skorzystać osoba zatrudniona na podstawie umowy – zlecenia, umowy agencyjnej, a także osoba ubezpieczona w KRUS, czyli w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego i przedsiębiorca. Mało tego, z urlopu wychowawczego może nawet skorzystać osoba nieubezpieczona ani w ZUS, czyli Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych, ani w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.
URLOP WYCHOWAWCZY ZUS
Składki ubezpieczeniowe za osoby zajmujące się dziećmi odprowadzane są z budżetu państwa. W przypadku osób nieubezpieczonych z budżetu państwa odprowadzane są za te osoby tylko składki emerytalne, natomiast w przypadku osób, które mają co najmniej półroczny staż ubezpieczeniowy, budżet państwa finansuje nie tylko składki na ubezpieczenie emerytalne danej osoby, ale również składki na ubezpieczenie rentowe oraz ubezpieczenie zdrowotne.
Warto pamiętać, że niewykorzystany urlop, do którego pracownik miał prawo przed przejściem na urlop wychowawczy, nie ulega przedawnieniu i można go wykorzystać po powrocie z urlopu wychowawczego.
Przebywając na urlopie wychowawczym nie otrzymuje się wynagrodzenia, ale można ubiegać się o zasiłek wychowawczy w wysokości czterystu złotych niezależnie od liczby posiadanych dzieci. Jeżeli oboje rodzice lub opiekunowie prawni przebywają jednocześnie na urlopie wychowawczym, przysługuje im jeden dodatek.
Przebywając na urlopie wychowawczym można pracować nie tylko u aktualnego pracodawcy, ale również u innego. Ważne jest jednak, aby praca nie wykluczała możliwości sprawowania opieki nad dzieckiem.
